U Rwanda n’u Burundi Mu Biganiro Bikomeye by’Umutekano Nyuma y’Ifatwa rya Uvira na AFC/M23
Nyuma y’iminsi mike ihuriro rya AFC/M23 rifashe Umujyi wa Uvira, mu Burasirazuba bwa Repubulika ya Demokarasi ya Congo (RDC), inzego zishinzwe umutekano z’u Rwanda n’u Burundi zahuriye mu nama yo ku rwego rwo hejuru, igamije gusuzuma no guhosha umwuka w’ubwumvikane buke wari watangiye kugaragara hagati y’ibihugu byombi.
Iyo nama, yitabiriwe n’abayobozi bakuru b’inzego z’umutekano n’abahagarariye za Leta z’impande zombi, yabereye mu bihe by’ingenzi, mu gihe umutekano wo mu karere wugarijwe n’intambara ikomeje gufata indi ntera mu Burasirazuba bwa RDC. Ifatwa rya Uvira—umujyi ufite akamaro kanini mu by’umutekano, ubucuruzi n’imibanire y’ibihugu byo mu karere—ryongereye impungenge ku ngaruka zishobora kurenga imbibi za RDC.
Amakuru yizewe aturuka mu bitabiriye iyo nama avuga ko ibiganiro byibanze ku kunoza imikoranire mu gucunga umutekano ku mipaka ihuriweho, guhana amakuru ku mutekano mu buryo bwihuse kandi bwizewe, ndetse no gukumira icyatuma amakimbirane yo muri RDC ahinduka ikibazo cy’akarere. Impande zombi zagaragaje ubushake bwo kugabanya imvugo n’ibikorwa byashyira umubano mu kaga, zibanda ku nzira za dipolomasi n’ubufatanye.
Abasesenguzi mu bya politiki n’umutekano mu karere k’Ibiyaga Bigari bagaragaza ko iyi nama ishobora kuba intambwe ikomeye mu kongera icyizere hagati y’u Rwanda n’u Burundi, by’umwihariko mu bihe byashize byaranze umubano ugenda uzamo agatotsi bitewe n’ibibazo by’umutekano n’ibirego byakunze guhanahana. Bemeza ko gushyira imbere ibiganiro n’ubufatanye bishobora kugabanya ibyago byo kwagura amakimbirane.
Impande zombi zashimangiye ko umutekano w’akarere ari inshingano ihuriweho, zisaba ko hakomeza inzira zose za politiki n’iz’umutekano zigamije amahoro arambye mu Burasirazuba bwa RDC no mu karere kose. Ziyemeje kandi gukomeza kuganira mu buryo buhoraho, mu rwego rwo gukumira icyahungabanya umutekano n’imibanire myiza y’ibihugu byombi.
Iyi ntambwe ije mu gihe amahanga akomeje gusaba ibisubizo bihamye ku kibazo cy’umutekano mu Burasirazuba bwa RDC, aho imirwano ikomeje guteza ingaruka zikomeye ku baturage n’akarere kose. Abasesenguzi bemeza ko ibiganiro nk’ibi, byubakiye ku bwumvikane no ku nyungu rusange, ari ingenzi mu gushakira akarere amahoro n’ituze birambye.






